Zamówienie przesyłki pobraniowej to umowa sprzedaży
Każda osoba dokonująca zakupu w sklepie internetowym zawiera umowę sprzedaży na odległość. By uczulić na to swoich klientów, właściciele sklepów uwzględniają stosowne zapisy w regulaminie oraz przekazują informacje w trakcie procedury finalizowania zamówienia. Nie bez powodu przed dokonaniem zakupu klient musi potwierdzić, że dokonuje zamówienia z obowiązkiem zapłaty. Z chwilą kliknięcia w ostatni przycisk dochodzi do zawarcia umowy sprzedaży i przeniesienia prawa własności na kupującego.
Jak wynika z art. 535 Kodeksu cywilnego, przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Umowa sprzedaży jest kontraktem obustronnie zobowiązującym, w związku z czym każda ze stron ma określone obowiązki.
Podstawowym obowiązkiem sprzedawcy jest przeniesienie prawa własności sprzedanej rzeczy na kupującego oraz wydanie mu rzeczy. Prawo własności przechodzi na kupującego z chwilą zakończenia składania zamówienia, a wydanie dokonuje się z chwilą odbioru przesyłki.
Do obowiązków kupującego należy natomiast odebranie zakupionej rzeczy oraz zapłata za nią. Obu tych czynności dokonuje się poprzez odbiór i opłacenie przesyłki pobraniowej. Kupujący nie może dowolnie modyfikować tych obowiązków, np. poprzez stwierdzenie jeszcze przed odebraniem przesyłki, że jednak się rozmyślił i nie chce zakupionego towaru. Postępując w ten sposób doprowadza do tego, że nie wykonuje zawartej umowy sprzedaży z własnej winy. A umowa wciąż obowiązuje, ponieważ stała się prawnie wiążąca z chwilą złożenia zamówienia.
Nieodebranie przesyłki pobraniowej to podstawa odpowiedzialności kontraktowej
Jeśli jedna ze stron nie wykonała zawartej umowy lub wykonała ją w sposób nieprawidłowy, druga strona może się od niej domagać naprawienia szkody na zasadach przewidzianych w obowiązujących przepisach. Jak wynika z art. 471 Kodeksu cywilnego, dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
Jeszcze raz podkreślić należy, że nieodebranie przesyłki pobraniowej nie jest uprawnieniem kupującego, ale naruszeniem przez niego obowiązującej umowy. Nie ma przy tym znaczenia, czy kupujący jest konsumentem, przedsiębiorcą jednoosobowym czy np. spółką prawa handlowego.
Konsekwencje nieodebrania przesyłki pobraniowej
Z uwagi na to, że poprzez brak odbioru i zapłaty za przesyłkę pobraniową kupujący doprowadza do niewykonania przez siebie umowy, sprzedającemu przysługują konkretne uprawnienia.
Po pierwsze, ma on prawo żądać od kupującego umówionej zapłaty za sprzedany towar. Fakt, że kupujący nie dysponuje fizycznie tym towarem nie ma tu nic do rzeczy, ponieważ z własnej winy pozbawił się takiej możliwości.
Po drugie, sprzedający ma prawo żądać od kupującego, by ten odebrał przesyłkę. Sprzedawca nie ma obowiązku ponoszenia dodatkowych kosztów związanych np. z przechowywaniem rzeczy należących do kupującego w magazynie. Z powyższym wiąże się także prawo do żądania od kupującego naprawienia szkody, jaką ten ostatni wyrządził sprzedawcy swoim niezgodnym z prawem zachowaniem.
Wreszcie sprzedawca z chwilą odmowy odbioru przesyłki pobraniowej ma prawo wystąpić do sądu, a po uzyskaniu pozytywnego rozstrzygnięcia powierzyć egzekucję swoich należności komornikowi.
Kupujący musi zapłacić odszkodowanie
Jak już wspomniano, art. 471 Kodeksu cywilnego uprawnia sprzedającego do wystąpienia przeciwko nierzetelnemu kupującemu z żądaniem zapłaty odszkodowania, czyli przelania na jego rachunek kwoty stanowiącej równowartość poniesionej szkody. Zgodnie z poglądami doktryny prawniczej szkoda to jakikolwiek uszczerbek w majątku sprzedającego, który powstał w wyniku niewykonania umowy przez kupującego.
W skład szkody spowodowanej nieodebraniem przesyłki pobraniowej może wchodzić:
- koszt magazynowania przesyłki;
- koszt utrzymania przesyłki w stanie niepogorszonym i jej zabezpieczenia;
- koszt odesłania przesyłki do sprzedającego;
- koszt dodatkowego ubezpieczenia przesyłki;
- inne koszty, np. wynagrodzenie dla firmy windykacyjnej.
Przy przesyłkach o wartości kilkuset złotych bardzo szybko szkoda spowodowana jej nieodebraniem może przewyższyć wartość zakupionego towaru. I jest to szkoda, którą musi naprawić kupujący.